การระบายสี มีประโยชน์มากมายหลายประการสำหรับคนทุกวัย ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ ปัจจุบัน การระบายสีคืองานอดิเรกอย่างหนึ่งที่เป็นที่โปรดปรานของหลายๆ คน ประโยชน์ของการระบายสี มีดังนี้:
1. ช่วยลดความเครียด
การระบายสีเป็นกิจกรรมที่ผ่อนคลายและช่วยลดความกังวลได้มาก เพราะระหว่างที่ระบายสี เราจะจดจ่ออยู่กับภาพและการระบาย ทำให้สมองไม่คิดอะไร และทำให้เกิดสมาธิได้อย่างคาดไม่ถึง ความเครียดที่มีจะหายไปชั่วขณะหนึ่ง เพราะเรามีสติจดจ่ออยู่กับปัจจุบัน และทำให้เกิดความสงบจากภายใน
2. ความคิดสร้างสรรค์และการปลดปล่อยความเป็นตัวของตัวเอง
การระบายสีไม่มีถูก ไม่มีผิด เราสามารถระบายตามจินตนาการที่เราต้องการได้ ไม่ว่าจะเป็นการเลือกใช้สี การลงแรเงา เราสามารถปลดปล่อยความเป็นตัวของตัวเองได้อย่างอิสระเสรี อีกทั้งการระบายสียังเป็นการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ที่ดีมากๆ อีกด้วย
3. Fine Motor Skill ฝึกกล้ามเนื้อมัดเล็ก
การระบายสีต้องใช้ความแม่นยำและควบคุมให้ระบายอยู่ในกรอบ ซึ่งเป็นการพัฒนาทักษะการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก หรือ Fine Motor Skill ได้ดีมากๆ อีกด้วย เพราะการฝึกใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กสำหรับเด็ก จะสามารถพัฒนาต่อยอดไปในเรื่องของการเขียนหนังสือ การใช้มือทำงานประดิษฐ์ ส่วนสำหรับผู้สูงวัย การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก จะช่วยให้ผู้สูงวัยสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ดีขึ้น ในเรื่องของการหยิบจับของ การติดกระดุม ซึ่งทั้งนี้ การฝึกใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กเป็นกิจกรรมที่ช่วยพัฒนาสมองได้ดีอีกด้วยเพราะ ทำให้การประสานงานระหว่างตาและมือสัมพันธ์กัน (Coordination)
4. ช่วยสร้างสมาธิและโฟกัสได้ดียิ่งขึ้น
การระบายสีเป็นกิจกรรมที่ต้องใช้การจดจ่อและต้องใช้สมาธิมาก ซึ่งจะเป็นการฝึกให้เด็กมีความจดจ่อได้เป็นระยะเวลานานขึ้น มีสมาธิที่ตั้งมั่นมากขึ้น สามารถต่อยอดเรื่องการเรียนหนังสือ และทำกิจกรรมที่อยู่กับที่ได้เป็นระยะเวลานานมากขึ้น ส่วนสำหรับผู้ใหญ่ก็เช่นกัน การระบายสีเป็นการช่วยสร้างสมาธิให้แข็งแกร่งขึ้น และสามารถตัดสิ่งเร้าที่รบกวนสมาธิได้เป็นอย่างดี
5. เข้าถึงความเป็นศิลปินในตัวเอง
การระบายสีเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี และง่ายสำหรับคนที่ต้องการเข้าถึงโลกแห่งศิลปะและความมีสุนทรียภาพแห่งศิลปะ เราสามารถรู้จักและทดลองการใช้สีต่างๆ เข้าใจเรื่องโทนสี การแรเงา และเทคนิคทางศิลปะต่างๆ ได้ดียิ่งขึ้น
6. รู้สึกผ่อนคลายและเป็นการฝึกสติสัมปชัญญะ
การระบายสีเป็นรูปแบบหนึ่งของการทำสมาธิหรือการฝึกสติ สามารถช่วยให้เรารู้สึกผ่อนคลายได้อย่างมาก และหลบเลี่ยงความเครียดที่มีในชีวิตประจำวัน และทำให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
7. ศิลปะบำบัด
ปัจจุบันในต่างประเทศ นำกิจกรรมการระบายสีมาใช้เป็นศิลปะบำบัดควบคู่ไปกับการรักษา เพราะการระบายสีเป็นการผ่อนคลายความเครียดที่ดีมากๆ ทำให้ผู้ป่วยผ่อนคลายได้ดียิ่งขึ้น ถึงแม้การระบายสีไม่ใช้กิจกรรมที่รักษาโรคโดยตรง แต่การระบายสีเป็นเครื่องมือที่ดีและมีประสิทธิภาพมากอย่างหนึ่งในการบำบัดรักษา
8. ช่วยให้อารมณ์ดีขึ้น
มีรายงานวิจัยที่ต่างประเทศ ได้ทำการศึกษาเรื่องประโยชน์ของการระบายสี ว่าเป็นกิจกรรมที่สามารถปรับอารมณ์ให้ดีขึ้นได้จริง เพราะการระบายสีสามารถกระตุ้นการหลั่งสารเอ็นโดรฟิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความสุข มีการหลั่งโดพามีน ฮอร์โมนแห่งความรู้สึกสำเร็จเมื่อเราระบายสีเสร็จ และเซโรโทนิน ฮอร์โมนที่ช่วยลดอาการซึมเศร้าได้ดีอีกด้วย
9. มีปฎิสัมพันธ์ทางสังคม
การระบายสีนับเป็นกิจกรรมในการเข้าสังคมที่ดีมาก ไม่ว่าจะมีการระบายสีเป็นกลุ่มกับเพื่อนๆ หรือ กับคนในครอบครัว เพราะเป็นการส่งเสริมปฏิสัมพันธ์และสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับสมาชิกในครอบครัว เช่น การที่พ่อแม่ระบายสีกับลูกและมีการพูดคุย หรือ จัดกิจกรรมระบายสีสำหรับผู้สูงวัย ให้ได้ผ่อนคลายและสนุกร่วมกัน
10. ช่วยเรื่องความจำและเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้และความเข้าใจ
การระบายสีช่วยพัฒนาความจำ และพัฒนาทักษะการเรียนรู้ให้ดียิ่งขึ้น เพราะระหว่างการระบายสี เราจะต้องใช้สมองในการเลือกสี การวางแผนการระบายสี และจดจำข้อมูลสีที่ใช้ในการระบายให้เราระบายได้ต่อเนื่อง ดังนั้นการระบายสีถือว่าเป็นการฝึกสมองที่ดีมากๆ วิธีหนึ่ง
11. ช่วงพักเวลาจากหน้าจอทีวีหรือโทรศัพท์มือถือ
การระบายสีถือว่าเป็นกิจกรรมที่เป็นการลดเวลาหน้าจอได้ดีมากอย่างหนึ่ง (Digital Detox) เพราะการที่ผู้ใหญ่และเด็ก ใช้เวลาอยู่หน้าจอมากเกินไป ก่อให้เกิดผลเสียที่ตามมา ทั้งในเรื่องของสมาธิและสุขภาพ ดังนั้นการพักเบรคจากหน้าจอด้วยการระบายสี ช่วยฝึกการจดจ่อและเป็นการสร้างสมดุลที่ดีขึ้นระหว่างกิจกรรมออนไลน์และกิจกรรมออฟไลน์
12. บรรลุเป้าหมายแห่งความสำเร็จ
เวลาที่เราระบายสีเสร็จหนึ่งรูป เราจะรู้สึกถึงการบรรลุความสำเร็จ ถึงแม้ว่าจะเป็นความสำเร็จเพียงเล็กน้อย แต่หากทำต่อเนื่อง ความสำเร็จเพียงเล็กน้อยที่เกิดขึ้นในแต่ละวันก็จะสามารถนำไปสู่ความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ได้ และยังก่อให้เกิดแรงจูงใจในการเรียน หรือการทำงานอื่นๆ ให้สำเร็จอีกด้วย
ถึงแม้ว่าประโยชน์ของการระบายสีจะมีมากมาย แต่ประสบการณ์จากการระบายสีของแต่ละคนอาจแตกต่างกันออกไป รวมถึงประโยชน์ที่เกิดขึ้นกับแต่ละคนก็ต่างกันออกไปเช่นกัน แต่อย่างไรก็ตาม การระบายสี เป็นกิจกรรมที่เรียบง่าย พกพาสะดวก และมีต้นทุนต่ำ แต่ให้ประโยชน์และความเพลิดเพลินได้มากกว่าที่เราคิด